در چند دهه اخیر، در بیشتر کشورهای جهان، استفاده از آجر نسوز در معماری و ساختمان سازی، با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی آن منطقه، توسعه یافته است. بسیاری از مهندسان و معماران معتقدند که نماسازی ساختمان ها با استفاده از آجر نسوز بدون در نظر گرفتن شرایط اقلیمی مناطق مورد نظر، جوابگو طراحان و سازندگان نخواهد بود.

ارتباط میان اجرنسوزنما و شرایط آب و هوایی مناطق مختلف، یک مسئله مهم و ضروری می باشد و رعایت آن در زمان اجرای پروژه ها نه تنها باعث محدودیت نمی شود، بلکه سبب اجرای صحیح و ماندگار آن ساختمان خواهد بود. بناها و آثار آجری موجود در گستره جهان، و نمونه های آن در معماری ایران، خود تأکیدی بر تطابق ساختمان ها با اقلیم های مختلف معماری است. استفاده از آجرنسوزنما در معماری ساختمان های مدرن، نشان دهنده ی این موضوع بوده، که علاوه بر دارا بودن زیبایی و شکوه، از خصوصیات استاندارد نیز برخوردار بوده و در تمام مناطق اقلیمی به کار گرفته می شوند.

طراحی و اجرای نمای اجرنسوز در خلق بناهای منحصر به فرد، خاص و چشم نواز در سطح شهرها، نقش بسزایی دارند. زمانی که اجر نسوز را در ساخت و ساز بناها به کار می گیرید، باید از سازگاری آن با شرایط آب و هوایی آن منطقه، و توانایی تحمل نسبی بر اثر عوامل مختلف، اطمینان حاصل فرمایید و برای حفظ پایداری آن ها تلاش کرده و اهمال نکنید.

استفاده از اجر نسوز نما در پروژه های ساخت و ساز شهرهای مختلف، علاوه بر اینکه دارای پایداری و کیفیت بالا، در برابر سرما، گرما، رطوبت و غیره می باشد، زیبایی و جلوه ی ظاهری آن را در نظر همگان حفظ می نماید. همچنین استفاده از اجر نسوز به عنوان کف فرش، پله سازی و محوطه سازی در تمام شرایط اقلیمی مناسب می باشد.

نمای ساختمان در تعریف و شکل دهی شهرها نقش بسیار مهمی ایفا می کند، بنابراین باید به مسأله اقلیمی و هماهنگی ساختمان های شهری توجه بسیاری داشته باشید.

موضوع اقلیم شناسی در معماری، ناشی از تفاوت های موقعیت های جغرافیایی مناطق مختلف بوده، و هریک از این مناطق در جهان، دارای ویژگی های آب و هوایی خاص خود می باشد. محیط زیست هریک از شهرها و حتی بناهای مربوط به این مناطق اقلیمی، ویژگی های خاصی متناسب با شرایط آب و هوایی خود دارند. با بررسی اقلیم هر منطقه ای که قصد دارید از آجر نسوز در اجرای ساختمان ها استفاده کنید، باید ابتدا از هماهنگی کامل آجر نسوز که از زیباترین مصالح نمای ساختمان می باشند، با اقلیم آن منطقه ی مورد نظر، اطمینان حاصل نمایید. به این معنا که نمای آجر نسوز ساختمان ها باید به گونه ای طراحی شود که هم نمای بیرونی، و هم نمای داخلی آن ها، با اقلیم و وضعیت آب و هوایی آن شهر، هماهنگ و سازگار باشد. سپس اطلاعاتی که به دست آورده اید را در طراحی و معماری ساختمان های آن مناطق، به صورت دقیق پیاده سازی کنید.

تأثیر اقلیم بر شکل تزئینات معماری
معماری بناها و ساختمان ها در هر منطقه، نشان دهنده ی تجربه و عملکرد افرادی است که تلاش کرده اند با استفاده از مصالح و راهکارهای متنوع، آن ها را با اقلیم و آب و هوای آن منطقه سازگار نمایند.

در واقع، توجه به اقلیم و شرایط محیطی، تأثیرات ویژه و کاربردی بر روی ساختمان ها دارد که باید در زمان طراحی ساختمان ها به موقعیت های گرمایشی و سرمایشی منطقه مورد نظر توجه داشت. توجه و رعایت خصوصیت های اقلیمی در ساخت و ساز بناهای آجری، نه تنها می تواند ماندگاری بنا را بیشتر سازد، بلکه در کاهش مصرف انرژی نیز کمک می نماید.

در بسیاری از اقصی نقاط جهان، مناطق اقلیمی بر اساس عرض جغرافیایی و ارتفاع ناحیه مورد نظر از سطح دریا مشخص می شود. ایران با قرارگیری بین 25 و 40 درجه عرض جغرافیایی شمالی، در منطقه ای گرم قرار داشته، و درصد بسیار کمی از سطح کل کشور دارای ارتفاع پایین می باشند.

با وجود اینکه ایران از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیج فارس محدود می شود، به دلیل وجود رشته کوه های البرز و زاگرس و پوشش نسبتاً سراسری این دو رشته کوه از غرب تا شرق، اثرات این دو منطقه اقلیمی، محدود به مناطق بسیار نزدیک به آن ها می باشد و تأثیر کمی در تعدیل درجه حرارت قسمت های میانی سرزمین ایران دارند.

بی تردید می توان ایران را کشوری با مناطق اقلیمی مختلف دانست که هیچ دو نقطه ای از آن دقیقاً همانند یکدیگر نیستند.

با این حال، مناطق اقلیمی کشور، از نظر ساختار معماری به چهار منطقه اقلیمی تقسیم بندی می شود:

• اقلیم گرم و خشک
  
  
• اقلیم گرم و مرطوب
  
  
• اقلیم معتدل و مرطوب
  
  
• اقلیم سرد
  
  

اقلیم گرم و خشک ( فلات مرکزی )
اقلیم گرم و خشک که بیشتر مناطق مرکزی و شرقی ایران را شامل می شود، دارای تابش بسیار شدید و مستقیم آفتاب بوده و به دلیل وزش باد دارای هوایی بسیار خشک می باشد. رطوبت کم و نبودن ابر در آسمان باعث می شود دامنه تغییرات دمای هوا در این مناطق، بسیار زیاد شود. زمستان های این منطقه سخت و سرد، و تابستان های آن گرم و خشک می باشد. اقلیم گرم و خشک به دلیل تنوع آب و هوایی به دو دسته بیابانی و نیمه بیابانی تقسیم می شود. ساختمان ها در این منطقه بیشتر با استفاده از انواع مصالح آجری که ظرفیت حرارتی زیادی دارند، ساخته می شوند. به دلیل اختلاف دمای شب و روز، این مصالح با ذخیره گرما در طول روز، در شب که هوا سرد است، گرما را به محیط منتقل می کنند. تهران، مشهد، اصفهان و شیراز از جمله مناطق نیمه بیابانی و شهر هایی چون زاهدان و یزد از جمله مناطق بیابانی محسوب می شوند.

اقلیم گرم و مرطوب ( سواحل جنوبی )
سواحل جنوبی ایران که به وسیله ی رشته کوه های زاگرس از فلات مرکزی جدا شده اند، دارای تابستان های بسیار گرم و مرطوب، و زمستان های معتدل می باشد. در این اقلیم، رطوبت هوا در تمام فصل های سال زیاد است و به همین دلیل، اختلاف درجه حرارت هوا در شب و روز کم است. در مناطق گرم و مرطوب، استفاده از مصالحی که دارای ظرفیت حرارتی کم و درصد جذب آب کمتری دارند، مناسب می باشد. زیرا از لحاظ اقلیمی، مشکل اساسی، گرمای بیش از حد است و نیازی به ذخیره نمودن حرارت روز برای شب نمی باشد. به همین دلیل استفاده از انواع آجرهای نسوز، بهترین نوع مصالح در این مناطق است. شهرهای بندر عباس، آبادان و اهواز، از جمله شهر های این منطقه اقلیمی می باشند.

اقلیم معتدل و مرطوب ( سواحل جنوبی دریای خزر )
سواحل دریای خزر با آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان و رطوبت زیاد، تشکیل دهنده این اقلیم در ایران می باشد. بیشتر ساختمان ها با مصالحی با حداقل ظرفیت حرارتی بنا شده اند و در صورت استفاده از مصالح ساختمانی سنگین، ضخامت آن ها در حداقل میزان ممکن حفظ می شود. در این منطقه اقلیمی اختلاف دمای روزانه بسیار کم است، ذخیره حرارت هیچ اهمیتی ندارد و علاوه بر این، مصالح ساختمانی سنگین تا حدود زیادی تأثیر تهویه و کوران (جا به جایی دینامیکی) را که یکی از ضروریات در این منطقه است، کاهش می دهند. این امر نشان دهنده‌ی نقش مهم استفاده از اجرهای نسوز در این مناطق بوده، و یکی از مصالح پر مصرف در این منطقه اقلیمی به شمار می آید. شهرهای رشت، بندر انزلی، بابلسر و گرگان در این منطقه اقلیمی قرار دارند.

اقلیم سرد ( کوهستان های غربی )
در اقلیم های سرد، زمستان ها طولانی، سرد و سخت بوده، و چندین ماه از سال زمین پوشیده از برف است. گرمای هوا در فصل تابستان زیاد و در فصل زمستان بسیار کم است. میزان بارندگی در تابستان کم و در زمستان زیاد است. در مناطقی با اقلیم سرد و کوهستانی، هم در زمینه ساختار طراحی نما و هم در زمینه انتخاب مصالح، به طور عمده از اصولی شبیه به اصول مناطق اقلیمی گرم و خشک استفاده می شود، با این تفاوت که در مناطق سرد، منابع ایجاد حرارت در داخل ساختمان قرار دارد. در این مناطق استفاده از انواع محصولات آجری، به ویژه اجر نسوز از گزینه های مناسب برای ساخت و ساز در این مناطق به حساب می آید. کوهستان های غربی که دامنه های غربی رشته کوه های مرکزی ایران را شامل می شوند، تشکیل دهنده این اقلیم در ایران می باشند. شهرهای تبریز، ارومیه، سنندج و همدان در این اقلیم قرار دارند.

علت استفاده از آجر نسوز نما
معماران و مهندسان برای حفاظت از ساختمان ها در برابر عوامل جوی مختلف، از لایه دیگری به نام "نما" استفاده می نمایند. کارکرد نمای آجرنسوز به عنوان لایه حفاظتی، دارای ویژگی ‌های زیر می باشد:

• عایق بودن نسبت به سرما و گرما: مصالح مختلف ساختمانی، ضریب انتقال حرارت و ظرفیت گرمایی مختلفی دارند و در نتیجه عملکرد حرارتی متفاوتی خواهند داشت. یک نمای متناسب با منطقه اقلیمی، نمایی است که علاوه بر زیبایی، در بهره ‌وری انرژی نیز نقش بسزایی داشته باشد. داشتن نمایی که عملکرد حرارتی خوبی داشته باشد، مستقیماً مصرف انرژی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. لذا در نمای ساختمان، استفاده از آجر نسوز به عنوان مصالحی که ضریب انتقال حرارتی مناسبی دارند، باید مورد توجه قرار گیرد.
  
  
• عایق بودن نسبت به صدا: نمای ساختمان می‌تواند به عنوان عایقی صوتی محیط داخلی ساختمان را از محیط پر سر و صدای شهرها حفاظت نماید. توجه به این ویژگی آجر نسوز، به خصوص برای ساختمان‌هایی که در شهرهای بزرگ صنعتی، تجاری و یا در خیابان های اصلی واقع شده‌اند از اهمیت خاصی برخوردار است.
  
  
• مقاومت بسیار بالای آجر نسوز در برابر ضربه
  
  
• مقاومت اجر نسوز در برابر یخ ‌زدگی
  
  
• مقاومت آجر های نسوز در برابر آتش‌سوزی
  
  
• مقاومت آجرنسوزنما در برابر ریزش
  
  
• سبک بودن انواع اجرهای نسوز
  
  
• قابل اجرا بودن در ساختمان ‌های مرتفع

ما در فضای شهری با یک ساختمان روبه‌ رو نیستیم، در واقع هر ساختمان، جزئی از فضای شهری محسوب می‌شود که زشتی آن بر تمام بناهای موجود در آن منطقه تأثیرگذار است و زیبایی آن هماهنگ با سایر بناهای موجود در آن محیط می باشد. استفاده خلاقانه از انواع اجرهای نسوز به منظور دستیابی به اهداف زیباشناختی، عملکردی و اغلب هنری، در معماری ساختمان ها می باشد. نمای یک ساختمان همواره اولین عنصری است که مورد توجه همگان قرار می‌گیرد، بنابراین زیبایی جز جدایی ‌ناپذیر در صنعت ساخت و ساز می باشد.

آجرکاری از دیرباز به عنوان یک هنر برجسته در معماری جهانی، دارای اصالت و پیشینه ای غنی می باشد. هنر آجرکاری در معماری معاصر ایران منجر به بروز سبک ها و شکل های جدید و خاصی از تزیینات اجری شده است. آجر کاری تزیینی در دوره های معاصر جهانی، سبب شد تا ترکیب، تلفیق و تأثیرپذیری آن ها از یکدیگر، شکل‌ ها و بیان ‌های تصویری متفاوت و تازه ای به بناها و ساختمان ها ببخشد.
آجرکاری تزیینی بخش جدا ناپذیر از بناها و معماری معاصر در هر فرهنگی می باشد. این موضوع در کشور ما جایگاه محکم و ارزشمندی دارد. هنر اجرکاری در فضای داخلی نماها و در نمای خارجی بناها و ساختمان ها، زمینه پیوند گسترده دیگر هنرها را با معماری برقرار کرده است.
خلاقیت در به کارگیری آجر برای ساخت ساختمان های منحصر به فرد در معماری معاصر، در هیچ مصالح و فنون دیگری با یک چنین ذوق و آگاهی همراه نبود. بنابراین اجرنما، فنون و طرح و نقش، از یک طرف و ارتباطات یا تلاقی های فرهنگی از سوی دیگر، مجموعه‌ای از ارزشمندترین و متنوع ترین هنرهای تزیینی را برای هنر آجرکاری در دوره‌های تاریخی جهان ایجاد کرده است. طرح ها و نقش های مختلف و متنوع تزیینات معماری معاصر، از جمله گل و گیاه، شکل های هندسی و کتیبه ها سبب شد که مهندسان و معماران در ساخت بناها و سازه ها، خلاق بوده و در لایه‌ های مختلف، آن ها را به نمایش گذارند.
با نگاهی به تاریخ معماری متوجه می شویم که عصر گسترش آجرکاری تزیینی در معماری معاصر از دوره سلجوقیان آغاز شد، و از همین دوره از ایران تا سواحل مدیترانه و حتی آفریقا توسعه یافت و همچنین در معماری مصر و سوریه نفوذ پیدا کرد. در دوره های عصر قاجار و پهلوی اول آنچه بیشتر خود را در معماری معاصر نشان داد، طرح و نقش هایی تازه بود که تحت تأثیر معماری غرب به شکل فزاینده ‌ای نمایان شد و در کنار گنجینه‌های ارزشمند تاریخی قرار گرفت. در واقع همه این طرح و نقش‌های آجری تزیینی در معماری معاصر، از گذشته، جزء میراث ارزشمند تاریخی و فرهنگی کشورها قرار گرفته است.

ارزش های هنری تزیینات و آرایش بناهای آجری را، از جنبه های خاص می‌توان در تعامل و تقابل فرهنگ ها و اقوام مختلف دانست.

سابقه تاریخی
آجرکاری تزیینی در معماری معاصر، چه در دوره های عصر باستان و چه در دوره معماری اسلامی، بیانگر اندیشه و ذوق مردمانی بوده که تحت تأثیر معیارهای هنر و زیبایی قرار گرفته اند. تزیینات آجری پیش از دوره ی اسلامی نیز رواج داشته و گمان می رود نقش های برجسته ی لعاب دار کاخ های هخامنشی و آپادانا به روش فن آجر تراشی اجرا شده است؛ به این معنا که در ابتدا آجر‌های ساده و بدون نقش، در کوره پخته شده و بعد با ‌‌تراش آ‌‌‌ن‌ها، نقش های ‌برجسته‌ سنگی که اغلب عبارت بود از ردیف سربازان یا حیوانات دوگانه مثل شیردا‌‌‌ل ‌ها، در آورده‌ و در پایان لعاب کاری کرده اند. آجر‌‌تراشی در دوره های اسلامی، از دوره سلجوقی توسعه یافت و یکی از مهم‌‌ترین کاربرد‌های آن در کتیبه ‌نگاری بوده است. برای اجرای کتیبه لازم بود ابتدا اجر صیغل و ‌‌تراش بخورد، تا شکل حروف و کلمات در آن اجرا شود. تزیینات معماری، با سبک ها و شکل های مختلف خود را در نمای داخلی، فضای خارجی و ورودی بناها، هویت و ارزش خاصی را در مسیر تحول زیبایی شناسانه اش می نمایاند.

تزیینات آجرکاری را نمی‌توان از معماری جدا کرد، اما به مراتب می توان نشانه های تاریخی، هویت اجتماعی و ارزش های فرهنگی را از آن ها دریافت کرد.

بعد از دوره ی سلجوقی، معماری معاصر با ظهور گچ، کاشی و تزیینات کاشی‌کاری، کاربرد تزئینی آجر در بناها کمتر شد. در دوره ی قاجار به علت اهمیت یافتن فضای نماهای بیرونی به صورت متنوع و متفاوت نسبت به گذشته، برای تزیین بار دیگر استفاده از آجر در نما گسترش یافت. آجر ‌‌تراشی بیشتر در نمای ساختمان ها، به ویژه سر در خانه‌ ها، با نقش ‌ها و طرح‌ های گیاهی و ردیف های قطاربندی مقرنس شده، مورد استفاده قرار گرفت. اجر کاری تزیینی در شهر‌های مختلف ایران، به ویژه تهران، تبریز، شیراز، سمنان، اصفهان و دزفول که به شهر آجر معروف است، بسیار رونق داشت. در دزفول 6 نوع سبک مختلف آجرکاری وجود داشت، خوون چینی، و 5 نوع دیگر آجرکاری با نام گره‌کاری یا آجر ‌‌تراش که اساس طرح‌ های مختلف بوده و آجر را به وسیله تیشه شکل می‌دادند. این‌گونه تزیینات تا اواخر دوره پهلوی اول ادامه داشت. با رواج معماری مدرن، رنگ و چهره شهرها و خانه ‌ها دگرگون شد و مصالحی دیگر چون سیمان، آهن وسنگ جایگزین آجر گردید. به علت نبود معماران حاذق در این زمینه، و آشنا نبودن استادان و طراحان با این‌گونه تزیینات، همچنین سخت و وقت‌ گیر بودن ‌‌تراش آجر، و نیاز به سرعت در ساخت ساختما‌‌‌ن ‌های نو، و از طرف دیگر گرایش به معماری غرب و دیدگاه نه چندان مناسب به معماری قاجار، سبب شد تا این فن از رونق بیفتد و از آن در معماری جدید، به صورت دنباله دار استفاده نشود.

اقلیم معماری ایران با ساخت بناهای آجری سازگار است که قدمت شش تا هفت هزار سال دارد.

ویژگی‌ ها آجرکاری تزیینی در دوره های اسلامی
آجرکاری تزیینی در دوره های اسلامی، شیوه ‌ای از معماری است که تحت تأثیر فرهنگ اسلامی به وجود آمده و دارای چند ویژگی می باشد:

معماری جهان اسلام
همان گونه که از نام آن مشخص است این سبک از معماری گستره ‌ای از جهان می‌شود که با عنوان جهان اسلام شناخته شده است. معماری این کشورها تحت تأثیر ایدئولوژی اسلام، در طول زمانی مشخص قرار گرفته و به همین خاطر دارای برخی ویژگی ‌های مشترک شده اند.

گستره مکانی
در گستره مکانی جهان اسلام، آجرکاری تزیینی در کشورهایی، از جمله هند، افغانستان، کشورهای آسیای میانه و قفقاز، ایران، عراق، ترکیه، سوریه، فلسطین، مصر، تونس، الجزایر، مراکش (مغرب) رواج داشته ‌است.

گستره زمانی
گستره زمانی معماری جهان اسلام را می‌توان از سال های اولیه ظهور اسلام، تا پیش از گستردگی عام معماری مدرن دانست. با این حال نمی‌توان این گستردگی و نقش اثر گذار در معماری را در همه مناطق یکسان شمرد.

کاربرد آجرکاری تزیینی
هنر اجر کاری در معماری معاصر، نشان دهنده چگونگی گسترش آن، در طی پانزده قرن گذشته است. در هر دوره بناهایی با ویژگی های مختلف در روستاها، شهرها، جاده ‌های کاروانی، مناطق کویری، گذرگاه ‌های کوهستانی و شهرهای ساحلی ایجاد شده، که هر کدام کاربردهای متفاوت داشته‌ اند.
اهمیت اجرکاری تزیینی وقتی آشکار می‌شود که بدانیم در بناهای این دوره به کاربرد مادی و معنوی بناها که از مهمترین ویژگی های آن بوده، توجه شده است.

به طور کلی بناهای تزیینی دوره معاصر را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:
1. بناهای مذهبی: شامل مساجد، آرامگاه ‌ها، مدارس، حسینیه ‌ها، تکایا و مصلی ‌ها.
2. بناهای غیر مذهبی: شامل پل ها، کاخ ها، کاروان‌سراها، حمام ها، بازارها، قلعه ‌ها و آب انبارها.

در دو گروه فوق از بناهای دوره اسلامی، مکانی برای عبادت، تجارت و سکونت وجود داشته است. استفاده از مسجد، آرامگاه، مدرسه، کاخ، کاروان سرا، تشابه عملکردی در گستره جهان اسلام دارند.
تزیینات آجرکاری در بناهای آرامگاهی خرقان در استان قزوین، از دوره سلجوقی به بر جای مانده است. تنوع استفاده از آجر، این بنا را به موزه آجرکاری تبدیل کرده است. در مجموع برج های خرقان از لحاظ معماری و همچنین تزیینات وابسته به آن، تأثیرات فراوانی بر معماری پس از خود در داخل کشور و خارج از آن داشته و هم اکنون نقش ها و طرح های تزیینی این دو برج جایگاه مهمی در گرافیک معاصر ایران داشته و خواهد داشت.

بی تردید هنر آجر کاری در معماری ایران، قدیمی ترین و پرکاربردترین هنر تزیینی در فرآیند تاریخی خود بوده است.

هنر اجر کاری تزیینی سرآمد دیگر تزیینات معماری در دوره های مختلف بوده است. امروزه نیز این رویکرد در مقایسه با استفاده از کاشی، چوب، فلز، گچ و سنگ، به صورت تزیینی، به مراتب استفاده و کاربرد فراوان تر و اصلی تری دارد. تمامی شکل های آجر تزیینی که پیش از این در معماری آجری گذشته این سرزمین به کار رفته، الگو و دست‌مایه هنرمندان این دوره معاصر بوده است. در این دوره نیز، آجرکاری قالبی (مهری)، اجرکاری تزئینی، آجرکنده کاری و تزیینات تلفیقی آجر و کاشی، به شکل‌ های مختلف، در ساختمان سازی به کار گرفته می شوند.

استفاده از آجر به عنوان یکی از مصالح ساختمانی در ساخت انواع بناها، در طول تاریخ ایران بسیار گسترده بوده، و به عقیده باستان شناسان تاریخچه آجرکاری، با توجه به بقایای کوره های سفال پزی و آجر پزی در شوش، تپه های سیلک کاشان و نشانه های تولید و مصرف آجر در هندوستان، که تاریخ آن ها به هزاره چهارم پیش از میلاد است، به ده هزار سال پیش می رسد.

کاربرد آجر در صنعت ساخت و ساز، از آسیای غربی آغاز، و به سوی غرب مصر، روم، شرق هندوستان و چین گسترش یافت؛ همچنین در قرن چهارم استفاده از آجر در اروپا نیز رواج پیدا کرد (پس از مدتی استفاده از آجر در کشورهای اروپایی از رونق افتاد، اما در قرن 12 رواج مجدد یافته، و ابتدا از ایتالیا شروع شد.)

ایرانیان از دیرباز با آجر آشنایی داشته و از آن در قسمت های مختلف ساختمان، اسکلت، قوس‌ها، پوشش‌ سقف‌ها، نماسازی و پوشش کف استفاده می‌کردند. بزرر‌گترین و قدیمی ترین اثر آجری ایران، معبد چغازنبیل در خوزستان می باشد، که قدمت آن پیش از اسلام بوده و به دوران ایلامی تعلق دارد.

آجرکاری در دوران‌ مختلف تاریخ، به پنج دوره تقسیم بندی شده است:

• دوران اول: از قرن دوم تا اوایل قرن پنجم (دوران سامانی، غزنوی، آل زیار و آل بویه)
  اجرکاری در این دوران به صورت ساده صورت می گرفت؛ به گونه ای که در تمامی ردیف‌ها، آجر به صورت راسته نما به کار می رفت، بندکشی‌های رگ عمودی بالا، درست در وسط آجرهای رگ پایین قرار می گرفتند؛ در واقع این ساده ترین و معمولی ترین شیوه آجرکاری می باشد. برج گنبد قابوس در گلستان، برج‌ لاجیم در سوادکوه، برج رسکت در ساری، میل رادکان در گرگان، پیر علمدار دامغان در افغانستان و برج شیخ شبلی در بخارا، از جمله بناهای تاریخی متعلق به این دوران می باشند.
  
  

• دوران دوم: از آغاز قرن پنجم تا نیمه قرن هفتم (دوران سلجوقیان و خوارزمشاهیان)
  در دوران دوم، استفاده از آجر در سراسر فلات ایران گسترش می یابد، که از عهد سلجوقیان آغاز، و تا حمله مغول ها ادامه داشته است. با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی ایران در قرن 5 الی 7، بناهای شکوه‌مند و بی نظیری ساخته شد، و تزئینات آجری در این دوره به اوج خود رسید و متنوع ‌ترین طرح‌ها و بناها در این دوران خلق شده اند. از جمله بناهای این دوران، می توان به برج‌ های خرقان در قزوین، مسجد جامع در اصفهان، رباط شرف و منار فیروزآباد در خراسان، منار مسجد علی در اصفهان و گنبد سرخ مراغه در آذربایجان شرقی، اشاره نمود.
  
  

• دوران سوم: از نیمه قرن هفتم تا قرن دهم (دوران ایلخانیان، تیموریان و آل مظفر)
  در این دوران، به دلیل اینکه به نظر می رسد طرح و نقش جدیدی به گنجینه های دوران سلجوقی، برای افزودن وجود نداشت، حاکمیت مطلق آجر نسبت به قرن های گذشته از میان می رود. در این دوران استفاده ترکیبی از آجر و کاشی، سنگ و آجر، جایگزین استفاده از آجر می شود، و به جای برجسته تر کردن آجرکاری، از رنگ استفاده می کردند. از آثار برجسته این دوران، مسجد و مقبره مولانا زین‌الدین ابوبکر در خراسان، گنبدخانه مسجد جامع کبیر یزد، گنبد ناصرالحق و شمس طبرسی در آمل و آرامگاه درویش فخرالدین در بابل، را می توان نام برد.
  
  

• دوران چهارم: از آغاز قرن دهم تا قرن دوازدهم (دوران صفویه)
  در این دوران به دلیل توجه بیش از حد به کاشی در صنعت ساخت و ساز، از اهمیت اجر کاسته شد، و نمای بیشتر ساختمان‌ های عمومی، با کاشی تزیین می شدند. با این حال بار دیگر عصر نوین و درخشانی در هنر ایران طلوع کرد. کاخ کلات یا کاخ خورشید در خراسان، برج های دیده‌ بانی در خراسان، بازار قیصریه، چهل ستون، حمام شیخ بهایی، کاخ عالی‌قاپو، کلیسای وانک، کاخ هشت بهشت در اصفهان و بناهای فرح آباد در ساری، از هنر معماری این دوران می باشد.
  
  

• دوران پنجم: از قرن دوازدهم تا پایان قرن سیزدهم (دوران زندیه و قاجاریه)
  در این دوران، استفاده از آجر به صورت افقی گسترش یافته، و آجرکاری در دور سطوح و کتیبه های کاشی کاهش می یابد. در نماهای آجری، استفاده از آجرهای تزیینی قالبی و تراش شده، که در اندازه و شکل‌های مختلف هندسی و غیرهندسی است، به اوج خود می‌رسد. بعد از دوره ی صفویه، در دوران قاجار، به دلیل مسافرت های درباریان به خارج از کشور، به تقلید از غرب، آمیختگی هایی در سبک معماری ایرانی به وجود آمد، که این آمیختگی‌ها در برخی از موارد، خود به سبك و یا شبه سبك تبدیل شده است؛ به عنوان مثال فرم قوس رومی (نیم دایره‌ای) به طور گسترده‌ای وارد معماری ایران شد؛ این قوس، به جهت گذر زمان و آمیختگی با هنر معماری باستانی ایران، كم كم توسط معماران به نوعی سبك منحصر به فرد در معماری معاصر تبدیل شد، و امروزه از ویژگی‌های سبك معماری قاجار محسوب می‌شود. آجرکاری در بناهای مسکونی موجود در بافت‌های تاریخی شهرهای فعلی، اکثرا به دوره پنجم تعلق دارند. ارگ کریم خان در مشهد، عمارت کلاه فرنگی در رشت، بازار وکیل، مسجد وکیل، حمام وکیل و آب انبار وکیل در شیراز و کاخ گلستان در تهران، از جمله هنرهای معماری این دوران می باشند.
  
  

آجر بخشی از هویت معماری ایران است!
با توجه به آنچه گفته شد، می توان به این نتیجه رسید که در گذشته، بزرگترین و پیچیده ترین سازه های معماری، با بهره گیری از آجر، توسط معماران خلق شده اند. همواره با گذشت قرن ها، آجر یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی، در صنعت ساخت و ساز می باشد، و به‌ عنوان کاربردی ترین مصالح در معماری ایران شناخته شده است، و با توجه به اینکه آجر با شرایط اقلیمی کشور سازگار است، می توان از آن برای طراحی و دکوراسیون داخلی نیز استفاده نمود. با توجه به مواد اولیه به کار رفته در تولید آجر، کیفیت نماهای بی نظیر خلق شده توسط آجر، این محصول از دیرباز تا به امروز اولین انتخاب پیمانکاران و معماران بوده و هست. آنچه باید بدان مطلع باشیم این است که، تا زمانی که معماری باشد، آجر هم پابرجاست. 

دلایل استفاده چشم گیر از آجر در ساختمان سازی، در خلق شگفت انگیزترین ساختمان های تاریخ، در تناسبات آن نهفته است. ابعاد آجر به گونه ای می باشد که به راحتی در کنار یکدیگر قرار می گیرند. ابعاد متناسب آجر باعث شده است که به منظور اجرای ساختمان هایی با دهانه های وسیع به صورت قوس، تاق و گنبد که از زمان قبل از ساسانیان در ایران رواج داشته است، کارایی منحصر به فردی داشته باشد. همچنین خواص آجر باعث شده که از جمله پرمصرف ترین مصالح پر کننده دیوار و سقف باشد. زیبایی آجر و الگوی حاصل از آن، باعث شده است که به صورت نما در داخل و خارج ساختمان ها مورد استفاده قرار گیرد، و هویت خاصی به ساختمان ببخشد. علاوه بر مقاوت آجر، ویژگی های اقلیمی آن نیز، نقش موثری در استفاده از آن، به عنوان سنگ فرش و پلکان شده است. همچنین استفاده از آجرهاي رنگي، در ترکيبي زيبا، نشان دهنده ی توانايي هنري معماران آن زمان بوده و بخشی از هویت معماری ایران به شمار می آید.

ویژگی های منحصر به فرد آجر

• تولید آسان با توجه به مواد اولیه در دسترس
  
  
• اجرای طرح های آجری بدون نیاز به ابزار خاص
  
  
• رنگ های طبیعی و غیر قابل تغییر در برابر اشعه خورشید
  
  
• همخوانی با هنر معماری ایرانی
  
  
• مقاومت در برابر آتش سوزی و ضربه
  
  
• دارای مقاومت و دوام بالا
  
  
• پایدار در برابر شرایط اقلیمی
  
  
• جذب آب پایین
  
  
• قیمت مناسب
  
  

امروزه استفاده از آجر به عنوان پر کاربرد ترین ماده ساختمانی !
با تاسیس کارخانه های متعدد تولید آجر، در سرتاسر جهان، آجر به عنوان یکی از مصالح ساختمانی، با پیشرفت صنعتی رو به رو شده است. آجر نسوز، آجرنمای زرد، آجرنمای قرمز، آجرنمای گلبهی، آجرنمای قهوه ای و آجرنمای نقش برجسته، از جمله این آجرها هستند، که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به سرشماری های اخیر، 40 الی 60 درصد از واحدهای مسکونی در اکثر نقاط کشور از آجر ساخته شده اند.

علاوه بر ایران، آجر در کشورهای اروپایی نیز به طور چشم گیری مورد استفاده قرار می گیرد. به طور مثال در انگلیس سالانه 6000 میلیون قالب آجر تولید می شود، که این عدد حاکی از تاریخچه بلند آجر سازی می باشد.

برای خلق زیباترین ساختمان ها و سازه های آجری، از محصولات شرکت کوثر سپاهان که در تنوع، زیبایی، کیفیت، استحکام و هنر حرف اول را می زنند، بهره مند شوید.

شرکت آجرنمای کوثر سپاهان، یک کارخانه ی تولید آجر در شهرک صنعتی حبیب آباد، با مدیریت حاج مصطفی مریخی پور، با بیش از 30 سال سابقه در زمینه تولید انواع آجرنما، آجر نسوز و تهیه پودر میکرونیزه می باشد. مدیر عامل شرکت، جناب آقای مریخی پور، متولد 1331 ، فعالیت خود را از سال 1356 اصفهان آغاز نمود. در آن زمان، تولید آجر به روش کاملا دستی و سنتی بوده، و روش پخت آن نیز در کوره های هوفمن قدیمی با زغال سنگ و خاک اره انجام می شد.
از زمانی که شرکت کوثر سپاهان فعالیت خود را آغاز کرد، تا به امروز، در زمینه تولید آجر به موفقیت های چشمگیری دست یافته است.

این دستاوردها ها به شرح زیر می باشند:

1358: خرید دستگاه های دیزل اکسترودر سیار، به منظور انجام بخشی از کار مکانیزه؛

1363: وارد کردن ماشین آلات جدید از کشور یوگسلاوی سابق، و راه اندازی خط تولید آجر درجه دو(  آفتاب خشک کن )؛

1370: درخواست واردات ماشین آلات خشک کن؛

1373: راه اندازی و تاسیس ماشین آلات خشک کن درجه یک، با برند آجرمریخی پور در منطقه صنعتی حبیب آباد برخوار اصفهان؛

1384: اخذ پروانه استاندارد؛

1388: بهره برداری از کوره تونلی ساخت شرکت تکتون (Tecton) آلمان، مجهز به تولید محصولات کاملا یک رنگ و یکنواخت؛

1388: دریافت استاندارد درجه یك جهت تولید آجرنمای قرمز؛

1389: خرید آسیاب پاندولی از شرکت مانفردینی ایتالیا؛

1391: بهره برداری از خط آسیاب پیشرفته، که منجر به برطرف شدن مشکل خردایش و آهک زدن سنگ شیل، تولید پودر میکرونیزه، و تولید محصولات با کیفیت بسیار عالی شده است.

1393: بهره برداری از خط بسته بندی محصولات با ربات؛

1395: خریداری و راه اندازی کوره شاتل از هلند؛

همچنین این شرکت اقدام به نصب آسیاب پاندولی نموده است، که میتواند سنگ شیل را تا کمتر از 60 میکرون پودر کند، به طوری که ناخالصی ها و مواد آهکی از بین رفته و نمیتواند به محصول زیان برساند؛ همچنین قادر به خردایش انواع خاک معدنی نیز می باشد.

از زمان برپایی کارخانه آجرنمای کوثر تا به امروز، توجه ما به جزئیات، در تمام جنبه های کسب و کار، سبب بهبود متداوم این مجموعه گردیده است. در طول این سال ها، شرکت آجرنمای کوثر با استفاده از تکنیک های های مدرن، قابلیت های تولید و ساخت ده ها نوع، سبک و رنگ آجرنما و آجر نسوز، خود را برای خدمت به بازارهای معماری، تجاری و مسکونی توسعه داده است؛ و محصولات این کارخانه به اولین انتخاب در صنعت ساخت و ساز تبدیل شده است.

کارخانه ی آجرنمای کوثر، با تکیه بر توانایی های کارکنان و کارشناسان خود، در شنیدن نظرات مشتریان، ارائه راه حل برای نیازهای آن ها و رهبری صنعت در طراحی و نوآوری، هدایت می شود. در همین راستا با توجه به کیفیت محصولات و کیفیت بالای پودر تولید شده توسط خط آسیاب پیشرفته، همکاری این مجموعه با کارخانه های همکار، از سراسر ایران آغاز شده و تا امروز ادامه دارد.

ویژگی های شرکت کوثر سپاهان:
•    ایجاد خلاقیت و نوآوری
•    پیشرو در صنعت آجر ایران
•    ارزش دهی و پاسخگو بودن
•    ایجاد روابط بزرگ و کسب وفاداری
•    گفتگوی شفاف و صریح و صادقانه

امکانات مجموعه:
•    معادن سنگ شیل
•    خط خوردایش  سنگ شیل، شامل سنگ شکن های فکی و آسیاب پاندولی ساخت ایتالیا
•    امکان تولید پودر شیل میکرونیزه و تهیه خاک نسوز جهت تولید آجر نسوز
•    اکسترودر از شرکت هندله آلمان
•    ماشین برش پخ زن، جهت پخ زدن روی آجر ساخت ایتالیا
•    ستینگ ماشین، جهت چیدن آجر روی واگن ها ساخت ایتالیا
•    کوره تونلی تمام اتوماتیک ساخت تکتون آلمان
•    خط بسته بندی محصولات توسط ربات کوکا (KUKA) از آلمان
•    امکان بارگیری محصولات به صورت پالت توسط لیفتراک
•    مجهز به کوره شاتل جهت پخت آجر نمای نسوز

خط تولید آجر لفتون
•    مجهز بودن به بهترین خط آسیاب ساخت ایتالیا، جهت خردایش انواع سنگ معدنی با ابعاد 70 سانتی متر و تبدیل آن به پودر میکرونیزه
•    مجهز بودن به یکی از بهترین اکسترودرهای ساخت کشور آلمان، برای استحکام و شکلدهی محصولات
•    مجهز بودن به دستگاه ستینگ (Setting) ساخت ایتالیا، جهت چیدن خشت خام بر روی واگن، عاری از هرگونه لب پری و آسیب
•    مجهز بودن به ربات خط بسته بندی بی نظیر ساخت کوکا (KUKA) آلمان  
•    مجهز بودن به بهترین کوره تونلی ساخت آلمان، که با گذشت نزدیک به چندین سال از بهره برداری آن، هنوز بهترین نوع در ایران می باشد.

خط تولید آجر نسوز
•    تهیه بهترین مواد اولیه از معادن سراسر کشور، و تولید پودر آن با دانه بندی های مختلف
•    مجهز بودن به پرسهای هیدرولیک 400 تن، ساخت ایران
•    مجهز بودن به کوره شاتل، ابزار دقیق پیشرفته ساخت هلند

کیفیت تولید بالای محصولات شرکت کوثر سپاهان، خود دلیل محکمی جهت کسب افتخارات، عناوین و مدارک، از بهترین و معتبرترین منابع استاندارد و ایزو می باشد.

شرکت آجرنمای کوثر سپاهان، در جهت بهبود پایدار و مستمر در امر خدمت رسانی به مشتریان، آماده دریافت پیشنهادات و انتقادات مشتریان گرانقدر بوده و از تمامی نقطه نظرات ایشان استقبال می کند؛ و این نشان دهنده ی تعهد ما، تلاش روز افزون ما در تولید بهترین کیفیت، و عرضه ی محصولات حرفه ای درجه یک به مشتریان، می باشد.

آجر به عنوان ماندگارترین و جذاب ترین مصالح در ایجاد نمای ساختمان ها، در طی قرن های گذشته شناخته شده است. همواره مهندسان و معماران ساخت و ساز، در سرتاسر جهان با بهره بردن از آجر نما، برای ایجاد جلوه ها و نماهای زیبا و جذاب، تمام تلاش خود را می کنند تا دیگران را شیفته هنر آجرکاری نمایند. تنوع رنگ و سهولت در اجرای سبک های مختلف آجری، و سازگاری با اقلیم های مختلف، باعث شده است تا شاهد استفاده روز افزون آجر در جهان باشیم.

مهم ترین عامل در ساخت و ایجاد نماهای بی نظیر و چشم نواز، استفاده تولید کنندگان از مواد اولیه مرغوب و با کیفیت در تولید آجر بوده و هست.

یکی از عوامل مخرب نمای ساختمان، شوره یا سفیدک زدن آجر است که منجر به فرسوده شدن نما با مرور زمان می شود. شوره زدن آجرها دارای علل متفاوتی می باشد، که ما قصد داریم در این مقاله به بررسی آن ها بپردازیم:

نگاه کلی به شوره یا سفیدک زدن آجر در نماها
شوره یا سفیدک، یک ماده ای پودری و سفید رنگ است که از هزاران سال پیش تا به امروز بر روی بناهای آجری ظاهر می شوند، و همواره سبب ایجاد مشکلاتی در سطح نماها می شود. شوره زدن اجرها، با توجه به نوع نمک استفاده شده در فرآیند تولید آن، به رنگ های سبز، قهوه ای یا زرد نمایان می شود. باید بدانید که انواع آجرنماها، با توجه به ماهیت مواد تشکیل دهنده ی آن ها ممکن است که شوره بزنند، و برخی از آجرنماها نباید شوره بزنند.
در واقع شوره، رسوب نمک های محلول در آب است که در اثر تبخیر آب بر روی سطح نماها باقی می ماند. این ماده معمولا مدتی پس از اتمام ساخت نمای ساختمان ها ظاهر می شود.

منابع ایجاد شوره در نمای ساختمان ها
انواع نمک های محلول که باعث ایجاد شوره بر روی نماها و منابع معمول این نمک ها، در جدول ذکر شده است.
در آجر، معمولا سولفیدها و به ویژه سولفید آهن وجود دارد؛ این سولفیدها در حین پخت اکسیده می شوند و SO3 را تولید می کنند. SO3 با اکسیدهای باز موجود در رس واکنش می دهد و سولفات های کلسیم، سدیم، پتاسیم و سولفات منیزیم را تولید می نماید.
سولفات های سدیم، پتاسیم و منیزیم هنگامی که حرارت پخت آجر در کوره از 950 درجه بالاتر می رود، آزاد می شوند، درحالی که سولفات کلسیم به حرارت حداقل 1200 درجه برای آزاد شدن نیاز دارد.
معمولا حرارت پخت آجر از 950 تا 1200 درجه متغیر است، بنابراین از بین سولفات هایکلسیم، سدیم، پتاسیم و منیزیم موجود در آجر، تنها سولفات و کلسیم در بعضی مواقع، و در مقادیر کم بر روی آجر ظاهر می شوند.

وقتی که شوره بر روی نمای ساختمان ها ظاهر می شود، بسیاری از افراد به اشتباه فکر می کنند که تنها از آجر می باشد؛ در حالی که نمک های محلول شده در ملات ها، شن و آب به کار گرفته شده نیز ممکن است باعث ایجاد شوره شوند.

نقش ملات در ظاهر شدن شوره در نماها
از آشکارترین عواملی که باعث ایجاد شوره در نمای ساختمان ها می شود، ملات است. از آن جا که آجر از چهار جهت و گاهی از پنج جهت با ملات در تماس است، بیشترین درصد احتمال را در تشکیل شوره در نماها را دارد. زمانی که ملات مرطوب با آجر به کار برده می شود، رطوبت فراوان زمینه برای انتقال نمک های محلول از ملات به آجر را فراهم می کند. اگر درصد نمک های محلول در ملات ها قابل توجه باشد، به تناسب مقدار رطوبت انتقال یافته، نمک های محلول ملات به آجر منتقل می شوند.

نقش آجر در ظاهر شدن شوره در نماها
در مواد اولیه آجر نیز ممکن است از نمک های محلول استفاده شده و باعث ایجاد شوره در نماها گردد. در آجرهای رسی که ماده اولیه تشکیل دهنده ی آن ها خاک رس است، معمولا پتانسیل ایجاد شوره وجود دارد، در عین حال میزان این شوره کم می باشد و زیبایی نما را تحت تأثیر قرار نمی دهد، و می توان به راحتی آن را بر طرف کرد.
همچنین آجرنسوز با توجه به ماهیت مواد تشکیل دهنده آن که سرشار از اکسید آلومینیوم، آهن و سیلیس می باشد و صفر بودن نمک محلول در آن، نباید شوره بزند و این عامل بیشتر در محصولات پایه نسوز یا طرح نسوز دیده می شود. اما یکی از خواص آجرنسوز جذب آب توسط آن می باشد، به همین دلیل سفالی که پشت آن کار می شود، معمولا دارای نمک فراوان بوده و یا آب منطقه اکثرا نمک محلول دارد، هرکدام به تنهایی می توانند باعث شوره زدن آجر نسوز شوند، به این صورت که رطوبت به سطح آجر رسیده و با تبخیر آب، نمک به صورت شوره بر سطح آجر باقی می ماند.
علاوه بر عوامل فوق، می توان نصب آجر در فصل های سرد را نیز اضافه نمود؛ در فصل های سرد، آبی که در ملات ماسه و سیمان وجود دارد یخ می‌زند و دوباره در ساعت های گرم روز، یخ ملات آب می شود و در ساعت های سرد روز دوباره یخ می زند و مدت زمان خشک شدن ملات را زیاد می کند، که این عامل در بسیاری از موارد باعث ایجاد شوره در سطح نماها می شود.

چگونگی تشکیل شوره در نماها

• وجود نمک های محلول در دیوارها
  
  
• وجود رطوبت کافی که نمک ها را به محلول های نمکی تبدیل کند
  
  
• وجود منافذ برای حرکت محلول های نمکی به سمت دیوار و تبخیر نمک های محلول در سطح نماها
  
  

متخصصان پس از انجام آزمایش های فراوان بر روی شوره یا سفیدک به این نتیجه رسیدند که شوره ها به طور معمول سولفات های قلیایی می باشند، و در واقع سولفات های قلیایی در ملات و آجر وجود دارد. این سولفات های قلیایی، در آب حل می شوند و پس از عبور از منافذ موجود در دیوار، به سطح نما می رسند، سپس در اثر تبخیر محلول های سولفات، شوره یا سفیدک بر روی بعضی از دیوار ساختمان های آجری ظاهر می شود.

انواع شوره های آجرنما

• شوره های سولفاتی
  
  
• شوره کربناتی
  
  
• شوره کلروری
  
  
• شوره نیتراتی
  
  

راهکارهایی برای نگهداری و جلوگیری از آسیب دیدگی نماهای آجری

• به طور مسلم، در زمان ساخت دیوارهای آجری، سنگ های نما، اجرای عملیات اندود سیمانی و اندودهای شیمیایی، ملات پاشیده می شود؛ باید بسیار سریع و قبل از ماندگاری ملات ها در سطح نماها، رفع شود.
  
  
• شوره سفید یا سفیدک در آجرهایی دیده می شود که در اثر جذب رطوبت یا آب، نمک های موجود در ملات را به شکل کپک بر سطح نمای ساختمان نمایان می سازد. اگر اندک و ناچیز بودن آن را جاروکرده، و اگر شوره زیاد باشد، آن را چند بار با آب و جارو می شوییم. اگر با شستن برطرف نشد، با اسید رقیق و برس سیمی، شوره ها را از نما برطرف می کنیم.
  
  
• در شهرهای بزرگ صنعتی، سطح تمام بناهایی که در کنار کارخانه ها قرار گرفته اند، ممکن است دوده بگیرد. اگر دوده چرب نباشد، با جارو می توان آن را برطرف کرد. اما اگر دوده چرب باشد، به نسبت غلظت چربی آن، از اسیدهای رقیق تا غلیظ استفاده کرده و پس از مصرف، فورا سطح نما را با آب بشویید. قابل توجه اینکه استفاده از اسید غلیظ باید به اندازه ای باشد که سطح آجرکاری و یا سنگ های آهکی دچار فرسودگی و خوردگی نشود.
  
  
• زنگ زدگی فلزات مانند آهن و مس، بر روی سطح نمای آجری اثرات مخرب و نا به هنجاری خواهد داشت.
  
  
• رشد خزه بر دیوار نما اختلالاتی ایجاد می کند و باید رفع شود؛ زیرا ریشه های فرعی در بند آجرکاری که ملات خاکی دارند، اثر گذار است و باعث جا به جایی آجرها می شود. همچنین حشرات و باکتری ها لا به لای شاخه ها و برگ های خزه ها می ماند و برای محیط زیست خطرهایی به همراه دارد.
  
  
• شوره بر اثر رطوبت موضعی مانند ترکیدگی لوله در خاک و دیوار اتفاق می افتد و زیبایی نماهای آجری را زیر سؤال می برد.
  
  
• پاشیدگی قیر یا آسفالت در سطح نمای اجری در زمان ساختمان سازی، باید بلافاصله برطرف شود.
  
  
• رنگ های روغنی مانند نقاشی ها و شعار نویسی بر روی دیوارهای آجری اثرات مخربی را به دنبال خواهد داشت.
  
  
• نماهای آجری رنگ شده باید با مرور زمان دوباره رنگ آمیزی شوند، در غیر این صورت لکه لکه و یا بی رنگ می شوند.
  
  
• دوده قهویه ای و سیاه که از دودکش بخاری ها تولید می شود، باعث نابودی نماهای آجری می گردد.
  
  
  

ظاهر شدن شوره بر روی نماها نشان دهنده ی وجود نمک های محلول در دیوار و امکان انتقال محلول های نمکی از دیوار به سطح نماها می باشد. در واقع ما بايد از نفوذ آب به منافذ دیوارها و تبديل نمک های جامد به محلول های نمکی ايجاد کننده شوره، جلوگيری نماییم. اما بهتر است قبل از اقدام به آب بندی ديوار، منتظر بمانيم تا ساخته شدن شوره ها بر روی ديوار به حداکثر مقدار خود برسند. بايد مراقب بود که نمک در زير سطح ديوار کنترل نشوند، زيرا اين وضعيت باعث ايجاد شوره های زير سطحی خواهد شد. اگر محلول های نمکی توسط يک ماده دفع کننده آب، در زير سطح بيرونی آجر يا ديوار متوقف شوند، پس از تبخير آب موجود در اين محلول های نمکی، به تدريج اين نمک ها در زير سطح ديوار رسوب کرده و سپس تبلور می یابند و انبساط کريستال های نمک، باعث خرد شدن يا فروپاشی آجر خواهد شد.

خوشبختانه، شوره يک مسئله ی قابل کنترل است. استفاده از مصالح ساختمانی مرغوب، رعايت جزئيات و کيفيت بالا در ساختمان سازی، می تواند امکان ايجاد شوره یا سفیدک را بر روی ديوار نماها را به صورت چشمگیری کاهش دهد.
محققان و متخصصان آجرکوثر در زمینه تولید آجر، تولیدات خود را با توجه به تجربه و تحقیقات علمی، که مبتنی بر کشف عناصر مخرب بوده، به انجام می رسانند و عوامل مخرب را تا حد زیادی در فرآیند تولید حذف می نمایند، تا پایبندی و تعهد خود را نسبت به ماندگاری ساختمان ها در دراز مدت تحقق بخشند.

معرفی محصولات شرکت آجر نمای کوثر
شرکت آجر نمای کوثر سپاهان، با تکیه بر توان فني تكنولوژيكي خود، و با در اختيار داشتن متخصصین در زمينه تحقيقات محصولات صنعتي و تزئيني، گام هاي وسيعي را در راستاي افزايش تنوع توليدات نسوز و تأمين نيازهاي صنايع كشور، به ويژه صنعت ساختمان سازی برداشته است.

آجر نما به عنوان یک عنصر زیبا و انعطاف پذیر، موجب خلق آثاری زیبا و ماندگار در طراحی معماری شده است، آجر که از دیر باز مورد استفاده بوده، حس نوستالوژی را در بیننده ایجاد می‌ کند. ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آجر نمای نسوز از یک سو، و تولید آسان و سازگاری آن با طبیعت از سوی دیگر، زمینه را برای کاربرد فراوان آجر در صنعت ساخت و ساز، مهیا ساخته است.

شرکت آجرنمای کوثر سپاهان با تولید انواع آجرهای نسوز نما، آجرهای نقش برجسته، آجر قهوه ای، آجر گلبهی، آجر قرمز و آجر زرد و... در ابعاد مختلف، و با تولید پودر میکرونیزه، به عنوان یک شرکت سرآمد و نمونه در سطح کشور شناخته شده است.

اجزاء تشکیل دهنده آجرنما:
آجرنما، به دلیل استفاده از خاک هایی که در دمای بالا پخته می شوند، و همراه داشتن عناصری مانند سیلیس، آلومین در مواد اولیه خود، و همراه داشتن عناصر فلزی متنوع در خاک، می تواند به تنوع رنگ بسیار زیاد منجر شود، از جمله آجر قرمز، آجر زرد، آجر مشکی، آجر سفید و ترکیبات رنگی متنوع دیگر، طیف وسیعی از طرح و رنگ های مختلف، جهت استفاده در نمای ساختمان و فضاهای داخلی، آثار ناب و منحصر به فردی ایجاد می کند.

مشخصات فنی: آجر نماها به دو دسته ی آجرهای رسی و شیلی، و آجرهای رسی نیز به دو دسته ی آجرهای نسوز و آجرهای سنتی تقسیم می شوند. ویژگی اصلی آجرنما، مقاومت حرارتی بالای آن است، که باعث می‌شود در کوره ‌ها و عایق ‌کاری صنعتی کاربرد فراوان داشته باشد. آجر نسوز به طور کلی به دو نوع معمولی و ویژه تقسیم می ‌شود؛ نوع معمولی آن که در نما کاربرد دارد، و به انواع آجرهای نسوز سیلیسی، آجرهای نسوز قلیایی و آجرهای نسوز آلومینیومی تقسیم بندی می شود. این آجرها در ابعاد مختلف، تولید و به بازار عرضه می‌شوند، معمولا ابعاد 27 × 55 × 220 و 27 × 70 × 220 و 27 × 70 × 310 میلیمتر پرکاربردتر هستند، همچنین نوع L شکل آن ها نیز تولید می ‌شود. آجر لفتون نما، آجر نسوز نما و آجر پلاک نما، همگی زیر مجموعه آجرنما هستند.

مزایای آجرنما:

• ضد شوره و آلونک
  
  
• جذب آب پایین و مقاومت بالا در برابر شرایط آب و هوایی
  
  
• محکم و مقاوم در برابر آتش‌سوزی
  
  
• ثابت در برابر اشعه UV
  
  
• مقاوم در برابر ترک خوردگی و پوسیدگی
  
  
• استفاده به عنوان عایق
  
  

از دیگر مزایای آجرنماها این است که در تولید آن ها فقط از خاک معدنی استفاده می‌شود و مواد دیگری مانند اخرا و رنگ مصنوعی به آن اضافه نمی شود، رنگ آن ها در اثر پخت در کوره ایجاد می‌شود، لذا با مرور زمان رنگ پریدگی پیدا نمی‌کنند و رنگ آن ها ثابت می ماند.

آجر رسی:
آجر رسی از قدیمی ترین مصالح ساختمانی می باشد. سنگ، با وجود فراوانی و استقامت به راحتی در دسترس قرار نمی‌گیرد، این مصالح طبیعی، فرم دلخواه را به آسانی به خود نمی‌گیرد و با صرف هزینه بسیار کلان، قطعات آن یکسان می گردند. در این حالت نیز ضایعات زیادی از خود به جا می گذارد. در حالی که گل حاصل از خاک رس، منشا تهیه آجر است، و به راحتی شکل دلخواه را به خود گرفته، و محصولی منحصر به فردی ارائه می‌دهد.
از آجرهای رسی شرکت کوثر سپاهان مي‌توان، در بالا بردن کیفیت مهندسی ساختمان، ساخت نمای ساختمان و به عنوان آجرهای تزئینی، در صنعت ساخت و ساز بهترین بهره را برد.

مزایای آجر رسی:

• دارای جذابیت و زیبایی خاص
  
  
• بسیار سخت و محکم
  
  
• مقاومت بسیار بالا در شرایط آب و هوایی و مکان‌هاي جغرافیایی متفاوت
  
  
• مقاومت در برابر آتش
  
  
• ساخت و حمل‌ونقل آسان
  
  

از این رو می توان با قالب زدن گل و حرارت دادن آن، مصالحی سخت، دارای مشخصات فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی یکسان، متناسب با کاربرد آن، منطبق با فیزیک، و با فرآیند تولید ساده، سریع و حمل ونقل آسان تولید کرد.

آجر نسوز:
شرکت کوثر سپاهان، اقدام به تولید بازه گسترده ای از طرح ها، سایز بندی ها و رنگ بندی های آجر نسوز برای مصارف مختلف، اعم از آجر نسوز کف، آجر نسوز نما، آجر نسوز کوره و.. کرده است.

ویژگی های آجرنمای نسوز تولید شده در شرکت کوثر سپاهان:

کیفیت آجرنسوز نما: شرکت کوثر سپاهان علاوه بر ظاهر، به کیفیت آجر نیز توجه می کند، به این معنا که علاوه بر نمای بدون ایراد و استقامت مناسب در برابر فشارهای وارده بر اثر عوامل طبیعی، مانند برف و باران و رطوبت و... ماندگار و تحت تأثیر قرار نمی گیرند.
رنگ آجرنما نسوز: رنگ آجر نما، طبیعی و ماندگار می باشد، همچنین مغز آجر همرنگ سطح آجر است، و در اثر سایش، رنگ آجر تغییر نمی کند.

دوام و پایداری آجر نسوز نما: پخت و تولید آجر در شرکت کوثر سپاهان، با در نظر گرفتن تمام اصول و اولویت ها صورت می گیرد، تا ماندگاری آن ها حفظ شده و در برابر عوامل طبیعی تحت تاثیر قرار نگیرند.

درصد جذب آب آجرنسوزنما: درصد وزنی جذب آب آجر در آزمایش 24 ساعته، در آجر ماشینی نباید از 16 و در آجرنسوز دستی از 20 بیشتر شود، و در هر دو نوع آجر از 88 کمتر نمی باشد.

بدون شکستگی و پارگی: شرکت کوثر سپاهان، در شرایط حمل و نگهداری کارگاهی، بارگیری و حمل محصولات، ، بسیار دقت می کند تا از ضربه خوردن و شکستن اجرنماها جلوگیری شود؛ در هنگام تخلیه و جابجایی در کارگاه نیز، این مورد رعایت می شود.

آجر سنتی:
از آجرهای سنتی، اصولا برای بازسازی ساختمان های قدیمی و همچنین ساخت بناها با طرح های سنتی، استفاده می نمایند؛ نماهایی که از این نوع آجر استفاده می کنند، حس بسیار خوبی را به کاربران منتقل می نماید و جلوه خاص و منحصر به فردی به ساختمان و نمای شهری می بخشد.

ویژگی های آجرنمای سنتی تولید شده در شرکت کوثر سپاهان:
-خواص مکانیکی: حداقل تاب فشاری آجرهای دستی رسی طبق استاندارد 80، آجر ماشینی مقاومت بالا 175، آجر ماشینی مقاومت متوسط 125 و آجر ماشینی مقاومت پایین 85 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع می باشد. استفاده از آجرهای غیر استاندارد در صورتی که حداقل تاب فشاری آن، 800% مقادیر مندرج در استاندارد ایران باشد، مجاز است.
-خواص شیمیایی: محیط‌ های شیمیایی قبل از آن‌که روی آجر تاثیر بگذارند، ملات آن را تخریب می کنند. لذا استفاده  از ملات مناسب در فضاهایی که به نحوی مواد شیمیایی در آن جاری است، از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین استفاده از آجرهای لعاب ‌دار مانع جذب مواد مخل می ‌شود.

شرکت آجرنمای کوثر سپاهان، با پشتوانه تجربیات صنعت باستانی، با هدف احیای فرهنگ سنتی ایرانی و توسعه تکنولوژی های این صنعت، اقدام به تولید و فروش آجر های سنتی نموده است. محصولات سنتی این مجموعه، در کوره های سنتی و محصولات مدرن در مجموعه کارگاهی، مطابق با طرح و رنگ دلخواه مشتریان تولید می شود. همچنین با توجه به آنچه که گفته شد، آجر نما، با کیفیت شرکت کوثر سپاهان، دارای استقامت و ثبات رنگ می باشد، و در اثر عوامل طبیعی مورد تخریب قرار نمی گیرد.

آجر شیلی
بر اساس آزمایشات بسیار حرفه ای انجام شده توسط متخصصان، آن ها متوجه شدند که با ترکیب سنگ رسوبی و معدنی به نام شیل،‌‌ می‌توانند به محصولات تولیدی، کیفیت بی نظیری را ارائه دهند؛ و همین امر باعث شد تا مجال استفاده از خاک سنگ در تولید آجرنما باز شود، تا در عین حال که دارای کیفیتی بسیار نزدیک به سنگ (از لحاظ استحکام و مقاومت در برابر دود، گرد و غبار و صدمات) داشته باشد، ذات گرم و سنتی خود را نیز حفظ کند. این امر باعث شد تا آجرنمای شیلی دارای چنان تنوعی در رنگ، طرح و اندازه (به دلیل استحکام و مقاومت بسیار بالا در هر اندازه‌ای تولید‌‌ می‌شود) باشد، که تمام سلیقه ها را پوشش دهد.

در ساخت آجرهای شیلی، از پودر رنگ شیل استفاده می‌شود. شیل سنگی  است که به راحتی ورقه ورقه می‌شود، یا به عبارتی در امتداد سطوح معینی شکسته می‌شود. با تغییر مقدار سدیم، پتاسیم، کلریت و AL2O3 در معادن مختلف، آجر نمای تولید شده از این سنگ نیز رنگ‌های مختلفی پیدا می‌کند. آجر نمای حاصل از پخت شیل، مشکلات آجرنما نسوز سنتی که از خاک رس تهیه می‌شود، مانند مقاومت پایین، جذب آب بالا و تغییر رنگ نامناسب، که آثار نامطلوبی در نمای ساختمان دارد را نخواهد داشت؛ زیرا کانی‌ های شیل فاقد هرگونه رنگ های ترکیبی بوده و آجر نمای تهیه شده از شیل دارای رنگ ثابت و عدم تغییر رنگ در مرور زمان، مقاومت مکانیکی بالا و جذب آب مناسب جهت جلوگیری از ریزش پوسته آجرنما نسوز، مقاومت لازم در مقابل ایجاد سطح برفکی و شوره بر روی آجر نما، مقاومت در مقابل یخ زدگی در مناطق سرد سیر و پر باران کوهستانی می ‌باشد.

مزایای آجر شیلی:

• دارای مقاومت فشاری بالا
  
  
• در صد جذب آب بسیار پایین
  
  
• مقاوم در مقابل هوای سرد و یخ زدگی
  
  
• مقاوم در برابر جذب آلودگی
  
  
• زیبا، شاخص و قابل قبول در نمای ساختمان
  
  
• ضد شوره زدگی
  
  
• سازگار با محیط زیست
  
  
• فاقد هرگونه ترک خوردگی
  
  
• خاصيت ضد سايش بودن (آجر كف فرش)
  
  
• عدم آسیب به خاک کشاورزی
  
  
• کاهش چشمگیر آلودگی هوا در هنگام تولید
  
  
  

مقايسه ویژگی های آجرنماي رسي با آجرنماي شيلي:
مهمترين دليل تنوع محصول را، مواد اوليه مصرفي کارخانجات تشکيل مي دهد. در ايران از قديم، آجر را با خاک هاي رسي توليد مي کرده اند، اما از آنجا که خاک رسي مناسب در همه جا يافت نمي شود، و خاک هاي رسي مورد استفاده معمولاً داراي مقادير زيادي آهک مي باشند، در نتيجه آجرهاي ساخته شده از اين خاک ها، مطابق با استاندارد ملي ايران و استاندارد هاي بين المللي نبوده و از کيفيت مناسبي در پوشش نما برخوردار نمي باشد. از چند سال پيش تاکنون، در صنعت توليد آجر، مواد معدني شيلی، جايگزين مواد معدنی رسی شده است، به این دلیل که خاک رس مخصوص کشاورزی است، و میلیون ها سال طول می کشد تا یک متر مکعب از آن تولید شود، و نمی‌توان به سادگی آن را نابود کرد، به هنگام استفاده از سنگ شیل جهت تولید آجر، این مشکل نیز بر طرف می شود.

آجر شیلی تولید شده در شرکت کوثر سپاهان، مطابق با استاندارد ملي ايران و استاندارد هاي بين المللي بوده و از کيفيت مناسبي در پوشش نما برخوردار مي باشد.

آجرنماهاي شيلي تولید شده در کوثر سپاهان، نسبت به آجرنماهاي رسي از نظر برخي از ويژگي ها، مانند جذب آب، تحدب و تقعر، تلرانس ابعادی و هندسی، مقاومت فشاري و تحمل تنش های يخ زدگي، در مقایسه با ويژگي هاي فيزيکي و شيميايي مواد اوليه مورد استفاده در آجر رسی، برتر می باشد. همچنین افزايش درصد اکسيدهاي آهن و آلومينيوم در شيل ها نسبت به خاک رس، مي تواند يکي از دلايل افزايش مقاومت فشاري در آجرهاي شيلي باشد.

چرا آجرنمای شیلی شرکت کوثر سپاهان:

• به علت عدم وجود مواد ارگانیک، و همچنین وجود آهن در شیل ها، مقاومت بعد از پخت آن ها تقریبا دو برابر آجر رسی می باشد.
  
  
• با توجه به مقاومت بالای انواع محصولات شیلی، ضد سایش بوده و مناسب جهت کف فرش، پیاده رو ها و خیابان ها می باشند.
  
  
• جذب آب محصولات شیلی نسبت به محصولات رسی تقریبا نصف می باشند، که موجب جذب کمتر آلودگی و همچنین رطوبت می شود، که مناسب مناطق شرجی و یا شهرهای دارای آلودگی هوا می باشد.
  
  
• با توجه به مقاومت بالا و جذب آب پایین آجر شیلی، جذب رطوبت کمتر بوده و امکان آسیب، هنگام یخ زدگی خیلی کمتر است؛ به همین جهت می توان از آجر شیلی در مناطق سردسیر استفاده نمود.
  
  
• با توجه به استفاده از مواد معدنی شیلی تمیز به عنوان ماده ی اولیه، در هنگام پخت، هیچ ‌گونه آلودگی نخواهد داشت، لذا مشکل آلودگی هوا را نیز می توان با آن حل نمود.
  
  

محصولات شرکت با توجه به دارا بودن مزایای فراوان و قابل توجهی، همچون چسبندگی مناسب با انواع ملات ها، ثبات رنگ تحت شرایط مختلف آب و هوایی، استحکام در برابر سرما، گرما، ضربه، سایش، و همچنین با رعایت استانداردهای خاص و با کمترین تلرانس های مجاز تولید و در بسته بندی های منظم به بازار عرضه می گردد؛ از این رو محصولات این شرکت، همواره مورد توجه صاحب نظران و انبوه سازان محترم می باشد. اینک ما، با کوله باری از تجربه به همراه دانش فنی روز دنیا، با استفاده از مهندسین و پرسنل متخصص، آماده ارائه خدمات به شما عزیزان می باشیم.